อย่างที่หลายคนน่าจะเห็นกันแล้วว่ายุคนี้วิดีโอที่ดีไม่ใช่แค่แนวนอนหรือสี่เหลี่ยมจตุรัสเพียงอย่างเดียว แต่ Virtical Video หรือวิดีโอแนวตั้งนั้นกำลังเป็นกระแสนิยมที่จะต้องมาครองโลกดิจิทัลอย่างแน่นอน ดูได้จากการมีฟังก์ชั่นอย่าง IG Story รวมถึง IGTV ที่เพิ่งเปิดตัวไป ในรูปแบบของวิดีโอแนวตั้ง แต่คนทำวิดีโอส่วนมากก็ยังติดการถ่ายทำไว้สำหรับวิดีโอแนวนอนอยู่ดี วันนี้เราจึงนำเทคนิคการถ่ายวิดีโอเพื่อให้รองรับกับรูปแบบหลากหลาย ไม่ว่าจะเป็นวิดีโอแนวนอน สี่เหลี่ยมจตุรัส หรือแนวตั้ง เพราะอย่างไรแต่ละแพลตฟอร์มก็จะมีวิธีการรับชมวิดีโอที่แตกต่างกัน
Aspect Ratio เรื่องที่ควรรู้
คำๆ นี้เป็นที่คุ้นหูกันดีในหมู่คนทำงานทางด้าน Production แต่สำหรับมือใหม่ล่ะก็อธิบายแบบเข้าใจง่ายๆ ว่า Aspect Ratio คือสัดส่วนของขนาดวิดีโอที่เราสามารถกำหนดได้ในขั้นตอนการตัดต่อนั่นเอง อย่างตัวเลขที่เรามักจะเคยเห็นเช่น 16:9, 4:3 เป็นต้น ความหมายโดยทั่วไปก็คือ ความกว้าง 16 (หน่วยใดๆ ก็ตาม) ความสูงก็ต้องเท่ากับ 9 จึงได้เป็นสัดส่วน 16:9 นั่นเพราะวิดีโอโดยปกติจะเป็นแนวนอน แต่ถ้าหากคุณต้องการทำวิดีโอเป็นแนวตั้ง ความกว้างของคุณก็จะเท่ากับ 9 ส่วนสูงก็คือ 16 ก็จะได้ Aspect Ratio เป็น 9:16 ซึ่งเป็นสัดส่วนที่โทรศัพท์มือถือสมาร์ทโฟนทั่วไปใช้ และเป็นสัดส่วนของ IG Story และ IGTV อีกด้วย
อะไรสำคัญให้อยู่ตรงกลาง
จากปกติการทำวิดีโอแบบแนวนอนนั้นคุณมีพื้นที่ด้านข้างทั้งซ้ายและขวา เหลือเฟือที่จะใช้เป็น Background ต่างๆ หรือเพิ่มเติม Element ที่ไม่ค่อยมีความสำคัญลงไป หรือแม้แต่จะเอาจุดเด่นไปไว้มุมใดมุมหนึ่งก็สวยงามได้ แต่ไม่ใช่กับวิดีโอแนวตั้ง ดังนั้นหากคุณต้องทำวิดีโอที่รู้แล้วแน่นอนว่าต้องเอาไปทำเป็น Virtical Video คุณจะต้องโฟกัสส่วนสำคัญเอาไว้กึ่งกลางเสมอ เพื่อให้ง่ายต่อการตัดต่อและการนำไปใช้ทั้งรูปแบบแนวตั้งหรือสี่เหลี่ยมจตุรัส แต่ถ้าหากใครมีทักษะในการตัดต่อขั้นเทพ คุณสามารถใช้วิธีการตัดต่อเข้าช่วยในฉากที่ส่วนสำคัญอาจไม่ได้อยู่ตรงกลางหรือปรับเปลี่ยนตามความเหมาะสม
การตัดต่อก็สำคัญ
ต่อให้คุณถ่ายวิดีโอมาให้ดีแค่ไหนแต่ตัดต่อไม่ได้เรื่อง วิดีโอนั้นก็กลายเป็นของที่ถูกทำเสียได้ง่ายๆ อันที่จริงการตัดต่อที่ว่านี้ไม่ได้จำเป็นต้องการเทคนิคพิเศษพิศดารใดๆ เลยแม้แต่น้อย เพียงต้องการให้จับช่วงเวลาสำคัญให้เห็นชัดได้ในทุกรูปแบบวิดีโอไม่ว่าจะเป็น Horizontal Video (วิดีโอแนวนอน) Square Video (วิดีโอสี่เหลี่ยมจตุรัส) หรือแม้แต่วิดีโอแนวตั้ง ซึ่งถ้าหากคุณทำตามข้อด้านบนคือให้ Object สำคัญอยู่กึ่งกลางแล้วล่ะก็ คุณก็ทำการตัดต่อคลิปของคุณได้ในครั้งเดียวเปลี่ยนแค่ Aspect Ratio ให้เหมาะสมกับแต่ละแพลตฟอร์ม ทว่าหากไม่เป็นเช่นนั้นคุณอาจจะต้องมานั่งเสียเวลาตัดต่อคลิปถึง 3 ครั้งเพื่อให้รองรับกับแต่ละแพลตฟอร์มก็ได้
อันที่จริงส่วนสำคัญที่สุดในการถ่ายทำวิดีโอนั้นคือคุณควรวางแผนมาสักนิดว่า จะถ่ายอย่างไร อะไรเด่น แล้วต้องการเล่าเรื่องแบบไหนบ้างเพื่อที่จะได้โฟกัสในส่วนสำคัญๆ ให้ได้มากที่สุด แต่สำหรับ Vlog หรือ Video Blog ที่คนนิยมถ่ายกันในปัจจุบันนี้ถ้าถามว่าเหมาะกับ Aspect Ratio แบบไหนเราก็ขอบอกว่ามันยังเหมาะกับวิดีโอแนวนอนอยู่ เพราะสามารถเก็บบรรยากาศโดยรอบได้ดี ส่วน Vertical Video หรือแนวตั้งนั้นจะเหมาะกับวิดีโอที่มีคนมาพูดอยู่หน้ากล้อง การ Live สดต่างๆ หรือการถ่ายทำที่เฉพาะเจาะจงสิ่งบางสิ่ง อย่างเช่น ผลิตภัณฑ์ สัตว์เลี้ยง สถานที่สำคัญๆ
อย่างไรก็ดีไม่ได้มีกฎเกณฑ์ใดๆ มาบังคับว่าคุณต้องทำแบบนี้สิถึงจะดี แบบนั้นสิถึงจะใช่ ความ Creative ของคุณนั่นแหละ คือคำตอบที่ดีที่สุดว่าวิดีโอแบบไหนใช่ แต่ Vertical Video นั้นเป็นเพียงกระแสที่คุณไม่ควรมองข้ามเพราะมันคงจะอยู่กับเราไปอีกนาน ตราบใดที่เรายังใช้โทรศัพท์สมาร์ทโฟนในแนวตั้งกันอยู่