รู้จักกับ Uncanny Valley เทรนด์คอนเทนต์ใหม่สุดหลอนบน TikTok

ใครที่ไถฟีด TikTok ในช่วงนี้ (ปลายปี 2023 – ต้นปี 2024) แล้วเจอคลิปคนเลียนแบบหุ่นยนต์สุดหลอน ไม่ต้องกังวลไป เพราะนี่คือ “Uncanny Valley” เทรนด์ใหม่ TikTok สุดฮิตจากต่างประเทศ ที่เริ่มมาทักทายไทม์ไลน์ของผู้ชมชาวไทย หากคุณอยากรู้จักกับ Uncanny Valley ให้มากขึ้น Digital Tips สรุปมาให้แล้ว อ่านเลย!


>> อ่านเพิ่มเติม: 7 ไวรัล TikTok ที่สั่นสะเทือนไปทั้งโซเชียล อัปเดตปลายปี 2023

Uncanny Valley คืออะไร

จริง ๆ แล้ว Uncanny Valley ไม่ใช่ศัพท์ใหม่ แต่เป็นชื่อที่ปรากฏครั้งแรกมาตั้งแต่ปี 1970 โดยมาซาฮิโระ โมริ ศาสตราจารย์ประจำสถาบันเทคโนโลยีแห่งโตเกียว ผู้เชี่ยวชาญด้านการประดิษฐ์หุ่นยนต์ ใช้อธิบายปรากฏการณ์เมื่อผู้คนรู้สึกประหม่าหรือวิตกกังวล หลังจากเผชิญหน้ากับหุ่นยนต์ที่มีลักษณะคล้ายสิ่งมีชีวิตมาก

Uncanny Valley

ที่มา: https://www.researchgate.net/figure/The-Uncanny-Valley-Based-on-Mori-et-al-2012_fig1_350543380 

มาซาฮิโระ โมริ ยังอธิบายต่อไปว่า เมื่อผู้คนค้นพบหุ่นยนต์ที่ดูคล้ายกับมนุษย์ พวกเขามักจะรู้สึกถึงความน่าดึงดูด แต่ความรู้สึกนั้นจะอยู่เพียงแค่ชั่วขณะหนึ่งเท่านั้น เพราะเมื่อถึงจุดที่เป็น “หุบเขาลึกลับ” หรือ Uncanny Valley ผู้คนจะเริ่มตระหนักได้ว่าสิ่งที่อยู่ตรงหน้าไม่ใช่ของจริง และความรู้สึกไม่สบายใจก็จะเข้ามาแทนที่  

ตัวอย่างหุ่นยนต์ที่ทำให้เกิดปรากฏการณ์ Uncanny Valley 

เพื่อให้คุณเข้าใจความรู้สึกตอนตกอยู่ในห้วง Uncanny Valley มากยิ่งขึ้น เราขอยกตัวอย่าง 4 หุ่นยนต์น่าขนลุกชื่อดังที่คนจะนึกถึงทุกครั้งเวลาพูดถึงปรากฏการณ์นี้

Telenoid

Telenoid Robot

ที่มา: https://www.nationalgeographic.com/science/article/100805-telenoid-creepy-robot-japan-remote-control-pictures 

Telenoid คือหุ่นยนต์ที่ออกแบบโดย Hiroshi Ishiguro นักประดิษฐ์หุ่นยนต์ชาวญี่ปุ่น ซึ่ง Robots Guide ของ IEEE Spectrum เคยจัดอันดับให้เป็นหุ่นยนต์ที่น่าขนลุกที่สุด เพราะเป็นหุ่นยนต์สีขาวเรียบง่ายที่มีศีรษะโล้น ใบหน้าไร้ชีวิตชีวา และไม่มีแขนขา จึงทำให้ดูเหมือนมนุษย์ต่างดาวมากกว่ามนุษย์

Diego-san

Diego-san Robot

ที่มา: https://today.ucsd.edu/story/rallying_around_robots_at_the_inaugural_southern_california_robotics_sympos 

วิศวกรและนักวิทยาการหุ่นยนต์แห่ง Machine Perception Lab ของมหาวิทยาลัยแคลิฟอร์เนีย ซานดิเอโก พัฒนาหุ่นยนต์ทารกนี้เพื่อช่วยให้ผู้ปกครองสื่อสารกับทารกได้ดีขึ้น แต่ด้วยความสูง 1.2 เมตร (4 ฟุต) และหนัก 30 กิโลกรัม (66 ปอนด์) Diego-san จึงเป็นเด็กตัวใหญ่ ซึ่งใหญ่กว่าเด็กอายุ 1 ขวบโดยเฉลี่ย นอกจากนี้ Diego-san ยังขาดรายละเอียดในดวงตาและหน้าผาก ทำให้มองดูเป็นทารกที่ว่างเปล่าและน่าขนลุก 

Geminoid-Hi

Geminoid Hi Robot

ที่มา: https://www.newscientist.com/article/mg19225731-200-meet-my-android-twin/ 

Geminoid Hi คือหนึ่งในผลงานสร้างสรรค์ของ Ishiguro ซึ่งเขามุ่งหวังให้มันเป็นร่างจำลองของตัวเอง และยังเอาผมจากหนังศีรษะของตัวเองมาสวมบนหุ่นยนต์แฝดของเขาอีกด้วย 

Sophia

Sophia Robot

ที่มา: https://www.ipvanish.com/blog/sophia-the-robot/ 

Sophia เป็นหนึ่ง ในหุ่นยนต์ฮิวแมนนอยด์ที่มีชื่อเสียงที่สุด เช่นเดียวกับ AVA ของ Soul Machines และยังสามารถแสดงการแสดงออกทางอารมณ์ได้หลากหลายและมีความสามารถในการประมวลผลภาษาที่เป็นธรรมชาติ แต่เพราะใบหน้าของเธอดูคล้ายกับมนุษย์ผู้หญิงมากจนเกินไป และการแสดงอารมณ์ผ่านทางสีหน้าก็ทำให้ผู้คนรู้สึกไม่สบายใจ

เทรนด์ Uncanny Valley ใน TikTok 

The Goddess Boys - Uncanny Valley

ชมคลิป: https://www.tiktok.com/@rjchumbley/video/7299495582429613354 

แม้เราจะไม่ทราบต้นกำเนิดที่แน่ชัดของเทรนด์นี้ แต่จากการสำรวจพบว่า คลิป Uncanny Valley ลักษณะเดียวกับที่เป็นกระแส ปรากฏขึ้นครั้งแรกในเดือนพฤศจิกายน 2023 โดยแอคเคาท์ที่ใช้ชื่อว่า “The Goddess Boys” ตัวละครในคลิปจะเป็นผู้ชาย 2 คน แต่งตัวเหมือนคนปกติธรรมดา แต่มีบุคลิก หน้าตา และท่าทางคล้ายกับหุ่นยนต์ ซึ่งสร้างบรรยากาศชวนขนลุกได้อย่างไม่น่าเชื่อ ภายหลังคลิปนี้เผยแพร่ออกไป ก็มีหลายแอคเคาท์จับคู่แต่งกาย และทำท่าทางเลียนแบบคลิปนี้กันเป็นจำนวนมาก จนเกิดเป็นเทรนด์ Uncanny Valley บน TikTok และทุกคลิปจะใช้เสียงเพลง Brutus (Instrumental) ประกอบคลิปทั้งสิ้น

สรุป

เราสันนิษฐานว่า Uncanny Valley อาจมาจากความต้องการจะสร้างคอนเทนต์หลอน ๆ เป็นควันหลงในวันฮาโลวีน แต่ปรากฏว่าความน่าสนใจของคอนเทนต์ กลับดึงดูดให้คลิป ๆ หนึ่งกลายเป็นเทรนด์ฮิตทั่วแพลตฟอร์ม อย่างไรก็ดี ช่วงต้นปี 2024 คอนเทนต์ลักษณะนี้ก็ยังมีตัวตนอยู่บนหน้าไทม์ไลน์ หากแบรนด์ใดต้องการนำไปประยุกต์ใช้กับการทำคอนเทนต์ก็สามารถทำได้ (อย่าลืมติด Hashtag #UncannyValley เพื่อเปิดการมองเห็น)

อ้างอิง

Spectrum. What Is the Uncanny Valley? 

Available from: https://spectrum.ieee.org/what-is-the-uncanny-valley 

Verywellmind. What Is the Uncanny Valley? 

Available from: https://www.verywellmind.com/what-is-the-uncanny-valley-4846247 

AI Deepfake
AI Marketing
AI Deepfake คืออะไร? ทำไมต้องระวัง เกี่ยวข้องกับมิจฉาชีพอย่างไร

มิจฉาชีพเกิดขึ้นใหม่รายวัน และมักใช้เทคโนโลยีใหม่ ๆ พัฒนากลโกง ให้ไปถึงจุดที่ภาครัฐยากจะจัดการได้ หนึ่งในคือเทคโนโลยี AI Deepfake หรือ เทคโนโลยีปลอมแปลงใบหน้า ที่เป็นข่าวรายวันในช่วง 1…

การตลาดสายเทา
Marketing
การตลาดสายเทาคืออะไร ต่างกับการตลาดสายขาวอย่างไร นักการตลาดต้องรู้!

สำหรับคนที่คลุกคลีกับวงการ Marketing มาสักพัก โดยเฉพาะนักการตลาดที่เน้นทำ SEO เป็นหลัก น่าจะเคยได้ยินคำ 2 คำที่พันผูกกับวงการ SEO มาช้านาน นั่นคือ…

KOL Management ต้องอ่าน! รวม KPI ของงานจ้างอินฟลูที่คุณต้องรู้
Marketing
KOL Management ต้องอ่าน! รวม KPI ของงานจ้างอินฟลูที่คุณต้องรู้

ดังที่บุคลากรสายการตลาดทราบกันดีว่า Influencer Marketing คือหนึ่งในเทคนิคการตลาดยอดนิยมแห่งยุค เนื่องจากความนิยมของคอนเทนต์ประเภทคลิปวิดีโอสั้น และวัฒนธรรมการเสพวิถีชีวิตของคนมีชื่อเสียง จึงทำให้ในช่วง 3 – 4 ปีมานี้มีสายงานใหม่ถือกำเนิดขึ้น นั่นคือ…