เคยไหม? ไถฟีด Facebook อยู่ดี ๆ ก็เจอโพสต์รวมสินค้าแบรนด์ดังลดกระหน่ำ แถมยังลดเฉพาะช่องทางออนไลน์เท่านั้น ต้องคลิกลิงก์ Sale Page บนโพสต์ อย่าเพิ่งใจร้อน! สังเกตให้ดี ๆ ก่อน เพราะนั่นอาจเป็นโพสต์จากเพจหลอกโอนเงินก็ได้ หากคุณอยากทราบวิธีสังเกตเพจปลอมแบบสั้น ง่าย ตรงประเด็น Digital Tips รวมมาให้คุณแล้ว แชร์เก็บไว้ แล้วอย่าลืมส่งต่อให้เพื่อน ๆ ด้วยนะ
1. วิธีสังเกตเพจปลอมขั้นแรก: ดูยอดไลก์เพจก่อน
วิธีสังเกตเพจปลอมขั้นแรกไม่มีอะไรซับซ้อน ทันทีที่เห็นโพสต์แปลก ๆ ผ่านหน้าฟีด ให้คลิกที่ชื่อเพจก่อน เพื่อเข้าไปดูหน้าโปรไฟล์หลัก เพราะเพจปลอมเหล่านี้มักจะคัดลอกรูปโปรไฟล์และชื่อของเพจดัง ๆ มาใช้ ทำให้คนตกหลุมพรางได้ง่าย ๆ ดังนั้น หากคลิกเข้าไปแล้วพบว่า มียอดไลก์เพียง 2-3 ไลก์ หรือหลักสิบไลก์ ก็ฟันธงได้เลยว่าเป็นเพจปลอม
อย่างไรก็ดี หากเพจต้องสงสัยไม่ใช่การคัดลอกรูปและชื่อของเพจดังมาใช้ และมียอดไลก์ถึงหลักพัน ก็เป็นไปได้ว่าไม่ใช่เพจปลอม แต่อาจจะเป็นเพจใหม่ หรือไม่เคยยิงโฆษณามาก่อน ต้องสังเกตด้วยวิธีอื่น ๆ ต่อไป
2. สังเกตเครื่องหมาย Meta Verified
การสมัครขอใช้ติ๊กถูกสีฟ้า หรือชื่อทางการว่า Meta Verified จะต้องมีการยืนยันตัวตน 2 ขั้นบนเพจ และยืนยันตัวจริงซ้ำอีกครั้งด้วยเอกสารทางราชการ เช่น ใบขับขี่ หรือบัตรประชาชน ดังนั้น หากเพจใดก็ตามได้รับเครื่องหมายนี้ ก็สามารถยืนยันได้ว่าเป็นเพจจริง อย่างไรก็ดี เพจบริษัทเล็ก ๆ ที่มียอดไลก์ประมาณหลักพันก็อาจไม่เคยสมัครขอใช้เครื่องหมายนี้ จึงไม่ได้หมายความเพจที่ไม่มี Meta Verified จะเป็นเพจปลอมเสมอไป
3. ลองเช็กว่าเพจเคยเปลี่ยนชื่อมาก่อนหรือไม่
เพื่อป้องกันข้อสงสัยเรื่องยอดไลก์ เพจมิจฉาชีพบางเพจจึงใช้วิธีไปซื้อเพจที่มียอดไลก์สูง ๆ แล้วนำมาเปลี่ยนชื่อ ปรับโฉม หรือปลอมตัวเป็นเพจอื่นให้ดูน่าเชื่อถือ แต่เชื่อหรือไม่? ไม่ว่าจะเปลี่ยนมาแล้วกี่ชื่อ คุณก็สามารถตรวจสอบได้ เพียงไปที่หน้าโปรไฟล์เพจ >> เลือกเมนู “เกี่ยวกับ (about)” >> ดูข้อมูล “ความโปร่งใสของเพจ (Page Transparency)”
4. วิธีสังเกตเพจปลอมเชิงลึก: สังเกตดูไลก์และคอมเมนต์แต่ละโพสต์
วิธีนี้เหมาะแก่การสังเกตเพจต้องสงสัยที่ชอบปลอมตัวเป็นเพจดัง เนื่องจากเพจใหญ่ ๆ มักจะมียอดไลก์ ยอดแชร์ และคอมเมนต์ในแต่ละโพสต์เป็นจำนวนมาก แต่ถ้าเป็นเพจปลอมก็จะตรงกันข้าม หรือถ้าโพสต์ไหนมียอดไลก์ กับคอมเมนต์เยอะ ๆ สวนทางกับจำนวนไลก์ของเพจ ให้ลองคลิกเข้าไปดูว่า โปรไฟล์ของคนที่มาคอมเมนต์มีตัวตนจริง ๆ หรือไม่ หรือเป็นเพียงโปรไฟล์ปลอม มีเพื่อน 10 – 20 คนเท่านั้น
5. สังเกตรูปที่นำมาโพสต์
อีกหนึ่งวิธีสังเกตเพจปลอมคือการดูรูป เพราะรูปที่นำมาโพสต์เพื่อใช้หลอกคน มักจะเป็นรูปที่คัดลอกมาจากเว็บไซต์ หรือ Facebook อื่น ๆ ซึ่งเป็นรูปถ่ายระยะไกล ไม่เห็นตัวคน ป้ายชื่องาน หรืออะไรก็ตามที่สามารถยืนยันวัน – เวลาของเหตุการณ์ที่อยู่ในภาพได้ เช่น รูปภาพคนต่อคิวรอซื้อของหน้า Shop นับร้อยคน แต่ดูแล้วไม่สามารถยืนยันได้ว่า Shop ไหน อีเวนต์อะไร หากเจอรูปแบบนี้ ให้สันนิษฐานไว้ก่อนเลยว่าเป็นเพจปลอม
6. สังเกต URL ของหน้า Sale Page ที่แปะไว้ให้ชอปออนไลน์
ช่วงระยะ 2-3 เดือนมานี้ มิจฉาชีพหลอกสายชอปกำลังระบาดหนัก โดยวิธีที่มิจฉาชีพเหล่านี้ใช้ คือการทำโพสต์ลดกระหน่ำ หลอกคนที่ชอบชอปออนไลน์ ผ่าน Sale Page ที่สร้างขึ้นมาใหม่เพื่อหลอกคนโดยเฉพาะ ทั้งนี้ Sale Page ของมิจฉาชีพมักจะมี Interface คล้ายเพจจริงมากจนแทบไม่เห็นจุดแตกต่าง ให้คุณสังเกต URL ของเว็บไซต์ให้ดี ว่ามีตัวอักษรแปลก ๆ หรือ Domain Name แตกต่างจากเว็บไซต์จริงบ้างหรือไม่ เช่น เว็บไซต์จริงใช้ .com แต่ของมิจฉาชีพอาจเป็น .cc เป็นต้น
7. หากเป็นเพจรับสมัครงาน ลอง Search หาข้อมูลว่าบริษัทนั้นมีตัวตนจริง ๆ หรือไม่
บางครั้งมิจฉาชีพก็มาในนาม “ว่าที่นายจ้าง” ออกแบบประกาศรับสมัครงานปลอม ๆ เพื่อหลอกให้คนแอดไลน์ แล้วค่อยกล่อมให้เดินทางเข้าวงการแชร์ลูกโซ่ ดังนั้น ก่อนตบปากรับคำส่งเรซูเม่ไป แนะนำให้ลอง Search ข้อมูลดูก่อนว่าบริษัทนี้มีตัวตนจริง ๆ หรือไม่ ตั้งอยู่ที่ไหน และถ้ามี พวกเขามี Facebook Fanpage อยู่แล้วหรือไม่ เช็กให้แน่ใจ ก่อนสมัครงานผ่าน Facebook
สรุป
ทั้งหมดนี้ คือวิธีสังเกตเพจปลอมแบบง่าย ๆ ที่คุณสามารถนำไปปรับใช้ได้ เพราะมิจฉาชีพระบาดมากขึ้นทุกวัน หากรู้ไม่เท่าทันก็มีแต่จะเสียทรัพย์ หรืออาจเผลอแชร์ข้อมูลส่วนบุคคลโดยไม่รู้ตัว อย่างไรก็ดี สิ่งสำคัญคือการฉุกคิด และสังเกตสิ่งต่าง ๆ อย่างใจเย็น ก่อนจะตัดสินใจทำบางสิ่งลงไป
อ้างอิง
McFree. How To Spot A Fake Facebook Account
Available from: https://www.mcafee.com/blogs/family-safety/spot-fake-facebook-account/
Kinsta. The Definitive Guide to Finding and Reporting Fake Facebook Pages
Available from: https://kinsta.com/blog/how-to-report-a-fake-facebook-page/