การสร้างแบรนด์ คือ พันธกิจสำคัญสำหรับธุรกิจที่สร้างขึ้นใหม่ เพื่อทำให้กลุ่มเป้าหมายรู้จักและยินดีที่จะเปิดใจซื้อสินค้าและบริการ ตัวอย่างการสร้างแบรนด์มีอยู่ด้วยกันหลายวิธี ไม่ว่าจะเป็นการสร้างคอนเทนต์ลงบน Social Media การผลิตชิ้นงานโฆษณาทางทีวี หรือแม้แต่การคิดค้นโปรโมชันพิเศษที่ดึงดูดใจ ในบทความนี้ Digital Tips จะพาคุณไปหาคำตอบว่า Branding Strategy คืออะไร และวิธีสร้างแบรนด์ให้ได้ผลต้องทำอย่างไร มาศึกษาเรื่องนี้ไปพร้อม ๆ กัน!
การสร้างแบรนด์ คืออะไร
การสร้างแบรนด์ (หรือที่บางท่านเรียกว่า แบรนด์ดิ้ง) คือ การที่แบรนด์หาวิธีสื่อสารให้สาธารณชนทราบว่า ตัวตน เป้าหมาย และวิสัยทัศน์ของแบรนด์เป็นอย่างไร เพื่อสร้างภาพจำและจุดประกายความเชื่อมั่นให้กับผู้บริโภค ซึ่งในขั้นตอนการสร้างแบรนด์นั้น เจ้าของธุรกิจจำเป็นต้องมีความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับทฤษฎีการตลาดบางทฤษฎีด้วย อาทิ Branding Strategy, 4P หรือ SWOT โดยเฉพาะ SWOT ซึ่งเป็นเครื่องมือวิเคราะห์ธุรกิจที่เห็นภาพชัดเจนที่สุด
หากคุณกำลังสร้างแบรนด์ของตัวเอง และต้องการศึกษาเรื่อง SWOT เพิ่มเติม – อ่านต่อได้ที่ SWOT คืออะไร (SWOT Analysis) ตัวอย่างการวิเคราะห์ธุรกิจในปัจจุบัน
การสร้างแบรนด์ ดีต่อธุรกิจอย่างไร
ก่อนจะลงมือสร้างแบรนด์อย่างจริงจัง Digital Tips อยากให้คุณเห็นภาพก่อนว่า การสร้างแบรนด์ดีต่อธุรกิจอย่างไร และทำไมเจ้าของธุรกิจเช่นคุณจึงต้องให้ความสำคัญ
1. สร้างการรับรู้ให้กับลูกค้าว่า “คุณอยู่ตรงนี้”
มีโอกาสน้อยมากที่สินค้าและบริการของคุณจะไม่ซ้ำกับคนอื่น ดังนั้น เมื่อลูกค้าคิดจะซื้อสินค้าหรือบริการประเภทนั้น ๆ พวกเขาจึงค้นพบตัวเลือกมากกว่า 1 เสมอ ด้วยเหตุนี้เอง การสร้าง Brandingจึงสำคัญ เพราะเป็นกลยุทธ์การตลาดเดียวที่จะทำให้ลูกค้าทราบว่า ในหมู่ธุรกิจประเภทนี้มีแบรนด์ของคุณอยู่ด้วย
2. สร้างความน่าเชื่อถือ
ลองคิดในมุมของลูกค้า หากคุณกำลังดูน้ำผลไม้ 2 ขวดที่วางคู่กันอยู่บนเชลฟ์ ขวดหนึ่งเขียนเพียงว่าเป็นน้ำผลไม้ 100% ในขณะที่อีกขวดเห็นความสำคัญของการสร้างแบรนด์สินค้า จึงคิดโลโก้ เลือกสี รูปภาพ ฟอนต์ และปรินท์ออกมาเป็นฉลากติดรอบขวดอย่างมืออาชีพ คุณจะมองว่าน้ำผลไม้ขวดใดมีแหล่งผลิตที่น่าเชื่อถือ และควรซื้อมากกว่ากัน
3. กระตุ้นให้เกิดการบอกต่อ
การสร้างแบรนด์จะทำให้ลูกค้าทราบว่า “คุณคือใคร และพวกเขาควรเรียกคุณว่าอย่างไร” นั่นทำให้เมื่อพวกเขาประทับใจในสินค้า พวกเขาก็จะสามารถเอ่ยชื่อแบรนด์ของคุณ เพื่อแนะนำให้กับคนรอบตัวอย่างมั่นใจ และทำให้แบรนด์ของคุณเป็นรู้จักมากขึ้นนั่นเอง
4. นำหน้าคู่แข่งอยู่ 1 ก้าวเสมอ
สิ่งที่สำคัญสำหรับทุกธุรกิจ โดยเฉพาะธุรกิจที่ทราบดีว่าตัวเองมีคู่แข่ง นั่นคือ การสร้างแบรนด์ ซึ่งเน้นการสร้างภาพจำ ให้แบรนด์ของตนมีเอกลักษณ์แตกต่างกับคู่แข่ง ดังนั้น ธุรกิจที่สร้างแบรนด์ได้อย่างแข็งแกร่ง จึงถือว่าได้ก้าวไปไกลกว่าคู่แข่ง 1 ก้าวแล้ว
5. สร้างฐานลูกค้าที่ภักดีต่อแบรนด์
เมื่อลูกค้าเชื่อมั่นในตัวแบรนด์มากจนถึงระดับหนึ่งแล้ว พวกเขาก็จะเต็มใจเลือกสินค้าและบริการของแบรนด์นั้น ๆ จนถือได้ว่าเป็นลูกค้าประจำที่ภักดีต่อแบรนด์ และมีรายชื่ออยู่ในลิสต์ลูกค้า ที่แบรนด์จะเลือกมาเป็นกลุ่มเป้าหมายในการทำการตลาด เช่น คอนเทนต์บน Facebook, Instragram หรือการทำ SEO เป็นต้น
อยากรู้จัก SEO ให้มากขึ้น – อ่านเพิ่มเติมได้ใน SEO คืออะไร พร้อมกลยุทธ์ให้เว็บไซต์ติดหน้าแรกบน Google
6. เพิ่มโอกาสในการต่อยอดธุรกิจ
นอกจากจะได้รับความไว้วางใจจากลูกค้าแล้ว ธุรกิจที่สร้างแบรนด์สำเร็จ ย่อมจะได้รับความเชื่อใจจากพาร์ทเนอร์และคู่ค้ามากมายในตลาดด้วย จึงกล่าวได้ว่า การสร้างแบรนด์ธุรกิจนั้น เพิ่มโอกาสในการต่อยอดธุรกิจของคุณในอนาคตด้วย
5 ขั้นตอนการสร้างแบรนด์
เมื่อทำความรู้จักกับการสร้างแบรนด์จนครอบคลุมแล้ว ขั้นตอนต่อไป คือการลงมือสร้างแบรนด์ โดยใช้การทำ Digital Marketing ประกอบด้วย ตามขั้นตอนดังต่อไปนี้
ขั้นตอนที่ 1 : ทำ Market Research
มาเริ่มต้นกันที่การเก็บข้อมูล ซึ่งแบ่งออกเป็น 2 กลุ่ม ได้แก่ ข้อมูลของตลาดและข้อมูลของกลุ่มเป้าหมาย
- ข้อมูลของตลาด: ศึกษาดูว่า แบรนด์ใดบ้างที่ประกอบธุรกิจแบบเดียวกับคุณ พวกเขาเป็นบริษัทใหญ่แค่ไหน เปิดทำการมานานเท่าไหร่ กลุ่มลูกค้าของพวกเขามักเป็นใคร พวกเขาทำการตลาดผ่านช่องทางใดบ้าง ฯลฯ โดยสามารถค้นหาข้อมูลได้หลายวิธี เช่น ในหน้า Google Search, Social Media, การเข้าร่วมงานอีเวนต์ เป็นต้น ทั้งนี้ เมื่อได้ข้อมูลมาแล้ว แนะนำให้ลองจัด Brand Positioning เพื่อให้คุณเห็นภาพว่า “คุณอยู่อันดับไหนเมื่อเทียบกับคู่แข่ง”
- ข้อมูลของกลุ่มเป้าหมาย: หัวใจสำคัญของ Branding Strategy คือ กลุ่มเป้าหมาย – แนะนำให้คุณลองวิเคราะห์ว่ากลุ่มเป้าหมายของคุณจะเป็นใครได้บ้าง ผ่านการศึกษาข้อมูลลูกค้าของคู่แข่ง ก่อนนำมาจัดกลุ่มตามเทคนิค STP Marketing เพื่อการมองเห็นกลุ่มเป้าหมายตัวจริงที่ชัดเจนยิ่งขึ้น
ขั้นตอนที่ 2 : วางแผนทำ Brand Strategy
เมื่อบันทึกและจัดกลุ่มข้อมูลเรียบร้อยแล้ว ขั้นตอนต่อไป คือ การวางแผนทำ Brand Strategy ลองวิเคราะห์ว่า จุดเด่นที่ทำให้คุณแตกต่างกับคู่แข่งคืออะไร แบรนด์ของคุณสามารถบรรเทาปัญหาอะไรของผู้บริโภคได้บ้าง และคุณจะแสดงตัวตนของแบรนด์ให้กลุ่มเป้าหมายทราบได้อย่างไร
ขั้นตอนที่ 3 : การสร้าง Brand Identity
หลังจากวางเป้าหมายด้วย Brand Strategy แล้ว ก็มาถึงขั้นตอนที่สำคัญที่สุดของการสร้างแบรนด์ นั่นคือ การออกแบบอัตลักษณ์แบรนด์ ให้เป็นที่จดจำของผู้คน ผ่าน 3 องค์ประกอบหลัก ๆ ดังนี้
กำหนดบุคลิกภาพของแบรนด์
ลองสมมติว่าแบรนด์ของคุณคือคนหนึ่งคน หากคุณต้องการจะสร้างคน ๆ นี้ขึ้นมาใหม่ คุณอยากให้เขามีบุคลิกภาพแบบไหน เช่น เป็นคนสุขุม เยือกเย็น จริงจัง หรือเป็นคนใจดี ขี้เล่น เป็นมิตร บุคลิกภาพเหล่านี้สะท้อนออกมาผ่านวิธีสร้างแบรนด์ได้ ผ่านการเลือกใช้สี ฟอนต์ การเลือกใช้คำ หรือแม้แต่โทนของสื่อโฆษณาที่จะนำเสนอสู่สาธารณชน
กำหนดแนวทางการพูดคุยของแบรนด์
การตั้งรับกับการสื่อสาร ก็เป็นอีกพาร์ทหนึ่งของขั้นตอนการสร้างแบรนด์เช่นเดียวกัน ลองคิดดูว่าหากจำเป็นต้องมีการสื่อสารระหว่างแบรนด์กับสื่อมวลชน หรือกับสาธารณชนที่มีข้อสงสัย แบรนด์จะสื่อสารด้วยภาษาอย่างไร หรือจะตอบคำถามผ่านแพลตฟอร์มไหน เป็นต้น
สร้างเรื่องราวของแบรนด์
เรื่องราวเบื้องหลังจะทำให้คนรู้สึกเชื่อมั่นในแบรนด์มากยิ่งขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่ง แบรนด์ที่เริ่มต้นจากธุรกิจเล็ก ๆ จนค่อย ๆ ประสบความสำเร็จและขยายธุรกิจให้ใหญ่ขึ้น เพราะเรื่องราวเช่นนี้จะเล่นกับอารมณ์ของผู้ชม และสร้างความประทับใจได้ดีที่สุด
ขั้นตอนที่ 4 : การวาง Style Guide
อาจกล่าวได้ว่า Brand Identity คือ ปัจจัยที่เป็นนามธรรม แต่สำหรับการวาง Style Guide นั้น ถือเป็นเรื่องที่เป็นรูปธรรมชัดเจน ปัจจุบันการวาง Style Guide คือ ขั้นตอนที่สำคัญในการสร้างแบรนด์ธุรกิจดิจิทัล เพราะเกี่ยวพันกับงานกราฟิก ซึ่งจำเป็นต่อการผลิตชิ้นงานโฆษณาลงแพลตฟอร์มออนไลน์
ตั้งชื่อและสร้างโลโก้
แนะนำให้ตั้งชื่อที่สื่อถึงผลิตภัณฑ์หรือตัวตนของแบรนด์ เพื่อให้คนจดจำแบรนด์ได้ และดีไซน์โลโก้ที่สื่อถึงชื่อแบรนด์โดยตรง สื่อสารไว เข้าใจง่าย ที่สำคัญต้องพยายามออกแบบให้ไม่ซ้ำใคร เพื่อป้องกันการสับสนกับแบรนด์อื่น ๆ
สร้างสีและรูปแบบแบรนด์
แนะนำให้เลือกใช้สีโดยคำนึงถึงประเภทของผลิตภัณฑ์ และบุคลิกภาพของแบรนด์ หากเป็นไปได้ ให้เลือกสีธีมของแบรนด์ไม่เกิน 2 สี เพื่อให้กลุ่มเป้าหมายสามารถจดจำได้ง่าย ๆ ไม่เพียงแต่เรื่องสีเท่านั้น การเลือกใช้ฟอนต์ก็เช่นกัน บ่อยครั้งที่การสร้างแบรนด์บรรลุเป้าหมาย เพราะเลือกใช้ฟอนต์ที่อ่านง่ายและดูเป็นมืออาชีพ จนสามารถทำให้คนเชื่อมั่นในแบรนด์ได้สำเร็จ
ขั้นตอนที่ 5 : เริ่มต้นทำ Brand Awareness
ปลายทางของการสร้างแบรนด์ธุรกิจ ก็คือการสร้าง Brand Awareness หรือความตระหนักในตัวแบรนด์ ซึ่งในส่วนนี้เองที่จะต้องใช้เทคนิคทาง Digital Marketing เข้าช่วย อาทิ การทำ SEO การทำ Remarketing ไปยังลูกค้ากลุ่มเดิม หรือการยิงแอดโฆษณาให้ตรงกลุ่มเป้าหมายใน Social Media เช่น Facebook, Instagram, LINE, TikTok เป็นต้น
รู้จักกับการยิงแอดโฆษณาให้มากขึ้น อ่านข้อมูลได้ที่ ยิงแอดคืออะไร มีกี่รูปแบบ วิธียิงแอดให้ปัง อัปเดตปี 2023
ตัวอย่างการสร้างแบรนด์
เพื่อให้คุณเห็นภาพการสร้างแบรนด์ที่ประสบความสำเร็จได้ชัดเจนขึ้น ขอยกตัวอย่างวิธีสร้างแบรนด์ ของแบรนด์ระดับโลกอย่าง Apple ที่ก้าวขึ้นมาเป็นแบรนด์ที่ทำรายได้อันดับ 1 ของโลกหลายปีซ้อน
การทำแบรนด์ของ Apple น่าสนใจตั้งแต่การวาง Brand Strategy ที่มุ่งเน้นการเป็นผลิตภัณฑ์เกรดพรีเมียม พวกเขาใช้เทคนิค STP Marketing กำหนดกลุ่มเป้าหมายเฉพาะกลุ่มที่มีกำลังซื้อ หรือกลุ่มที่ยินดีจะจ่ายแพง รวมทั้งยังกำหนด Brand Positioning ของตน ว่าเป็นแบรนด์ที่มุ่งเน้นการจำหน่าย Gadget ราคาแพง แต่คุณภาพสูง เพื่อคนไลฟ์สไตล์แบบไฮเอนด์ โดยไม่กังวลว่าสินค้าจะไม่เป็นที่นิยมในวงกว้างแม้แต่นิดเดียว
และแน่นอนว่า เพื่อให้ไปถึงเป้าหมายนี้ Content Marketing คือ สิ่งที่มองข้ามไม่ได้ เราจึงมีโอกาสเห็นงานอาร์ตที่เน้นภาพคมชัดแบบ High Resolution แฝงอารมณ์ขันแบบคมคาย และไลฟ์สไตล์หรูหรา แฝงอยู่ในงานโฆษณาทุกชิ้นของ Apple ซึ่งต้องยอมรับว่า เทคนิคของ Apple สอดรับกับการสร้างแบรนด์ในยุคดิจิทัลอย่างแท้จริง และสามารถประทับภาพจำลงไปในสายตาของลูกค้าในฐานะ Gadget ที่หรูหราได้สำเร็จ
กลยุทธ์การสร้างแบรนด์ให้ปัง!
การสร้างแบรนด์ให้ได้ผลจำเป็นต้องใช้ Tactic เพื่อร่นระยะทางให้คุณไปถึงเป้าหมายได้เร็วขึ้น ซึ่งในหัวข้อนี้ Digital Tips ขอเสนอ 3 กลยุทธ์สร้างแบรนด์ให้ปัง ดังนี้
- การสร้างแบรนด์ 4.0 ด้วยคอนเทนต์แบบ Short Video: แม้แต่แบรนด์ใหญ่ ๆ ก็ยังเริ่มลงทุนในแพลตฟอร์มวิดีโอสั้นกันมากขึ้น ลองทำคอนเทนต์วิดีโอสั้น ๆ เข้าใจง่าย ลงบนแพลตฟอร์มวิดีโอสั้นต่าง ๆ ได้แก่ Tiktok, Reels, Stories และสำหรับการยิงโฆษณา แนะนำให้โฟกัสที่การยิงแอด Tiktok เพราะเป็นแพลตฟอร์มที่เข้าถึงผุ้คนได้มากที่สุด
- จำลองเส้นทางการสร้างแบรนด์ด้วย Marketing Funnel: Marketing Funnel คือ การจำลองกระบวนการสร้างแบรนดิ้ง ตั้งแต่ต้นจนจบ เพื่อให้คุณเห็นภาพรวม และสามารถวางแผนป้องกันข้อผิดพลาดที่อาจเกิดขึ้นได้ตั้งแต่เริ่มต้น
- หมั่นวัดประสิทธิภาพโฆษณาเป็นประจำ: เมื่อต้องการให้คนหมู่มากรู้จักและเข้าถึงแบรนด์ การยิงแอดก็เป็นสิ่งที่จำเป็นต้องทำ เช่นเดียวกับเทคนิคการขายของออนไลน์ทั่ว ๆ ไป และเพราะเหตุนี้ คุณจึงไม่ควรยิงแอดโดยละเลยการดู Insights เพื่อวัดผลโฆษณา และปรับปรุงโฆษณาให้ดีขึ้นอย่างต่อเนื่อง
การสร้าง Personal Branding กับ Branding แตกต่างกันอย่างไร
หนึ่งในข้อสงสัยเกี่ยวกับการสร้างแบรนด์ที่เรามักได้ยินกันเป็นประจำ คือ การสร้าง Branding และ การสร้าง Personal Branding ต่างกันอย่างไร ซึ่งอันที่จริงแล้ว ทั้ง 2 เทคนิคมีเป้าหมายเหมือนกัน นั่นคือการสร้างความแตกต่างกับคู่แข่ง และสร้างภาพจำให้กับผู้คน แต่มีข้อแตกต่างกันเล็กน้อย กล่าวคือ Branding หมายถึง วิธีสร้างแบรนด์ในนามขององค์กร บริษัท หรือนิติบุคคลต่าง ๆ ในขณะที่ Personal Branding หมายถึง การสร้างแบรนด์บุคคล ซึ่งจะมุ่งเน้นนำเสนอจุดเด่น เอกลักษณ์ และเรื่องราวของคน ๆ เดียว มักใช้กับบริษัทที่ใช้เจ้าของแบรนด์เป็นไอคอน หรือปั้นพรีเซ็นเตอร์หลักขึ้นมา 1 คน เพื่อให้เป็นสัญลักษณ์ของแบรนด์
คำถามที่พบบ่อย
1. ในการสร้างแบรนด์ควรทำอะไรเป็นอันดับแรก?
Branding คือ ทักษะที่มีรายละเอียดปลีกย่อยค่อนข้างมาก และต้องอาศัยการใช้เทคนิคทางการตลาดอื่น ๆ ควบคู่กันจึงจะประสบความสำเร็จได้ ดังนั้น สิ่งที่ควรทำเป็นอันดับแรกเมื่อต้องการจะสร้างแบรนด์ คือ การปูพื้นฐานความรู้เกี่ยวกับการตลาด อาทิ การหากลุ่มเป้าหมาย หลัก 4Ps การจำลอง Customer Journey เป็นต้น
2. เริ่มต้นทำแบรนด์ใช้เงินกี่บาท?
ไม่มีข้อกำหนดตายตัวสำหรับการกำหนดงบเพื่อการสร้างแบรนด์ ขึ้นอยู่กับว่าคุณจะเลือกโปรโมตแบรนด์ผ่านช่องทางไหนบ้าง และวางแผนการใช้งบในแคมเปญโฆษณาครั้งนั้นอย่างไร ทั้งนี้ สำหรับธุรกิจที่เพิ่งเริ่มต้นการทำแบรนด์ Facebook Ads, LINE Ads, TikTok Ads และ Google Ads คือ ช่องทางการโปรโมทที่พวกเขามักจะเลือกใช้ เพราะเข้าถึงคนได้ง่าย และสามารถกำหนดงบประมาณต่อวันหรือต่อการโฆษณา 1 ครั้งได้
คุณเริ่มต้นสร้างแบรนด์หรือยัง?
สำหรับทุกธุรกิจที่กำลังวางแผนเดินหน้าสร้างแบรนด์อย่างเต็มที่ นอกจากจะต้องมีความรู้เกี่ยวกับทฤษฎีทางการตลาด และเทคนิคเสริมต่าง ๆ แล้ว อย่าลืมเผื่อเวลาสำหรับการลองผิดลองถูกในภาคปฏิบัติด้วย เพราะการสร้างแบรนด์ที่ได้ผล ไม่สามารถสำเร็จได้ภายในครั้งเดียว ทุกธุรกิจจำเป็นต้องผ่านความล้มเหลว และเก็บเกี่ยวประสบการณ์เรื่องแบรนด์ดิ้ง ก่อนเติบโตจริงทั้งสิ้น
อ้างอิง
Shopify. How To Build Your Own Brand From Scratch in 7 Steps (2023)
Available from: https://www.shopify.com/blog/how-to-build-a-brand#research
The Branding Journal. What Is Branding?
Available from: https://www.thebrandingjournal.com/2015/10/what-is-branding-definition/
Simplilearn. 8 Benefits of Branding that You Must Know About
Available from: https://www.simplilearn.com/benefits-of-branding-article
Respond Marketing Association. Apple case study: How Apple builds everything around simplicity
Available from: https://responsema.org/marketing-strategy/apple-case-study-how-apple-builds-everything-around-simplicity/